#LOOKBACK2018 ::: JANUARY มกราคม 2561

เปิดปีด้วยความคึกคักของศิลปินหน้าใหม่ๆ ใน "BRANDNEW Art Project 2017" โครงการแนะนำศิลปินร่วมสมัยหน้าใหม่โดยมหาวิทยาลัยกรุงเทพ (bit.ly/2lSs5eg) ครั้งนี้มีศิลปินเชียงใหม่ถึง 3 คน จากศิลปิน 6 คน ที่ได้รับคัดเลือกเพื่อรับการสนับสนุนให้ได้แสดงนิทรรศการเดี่ยวครั้งแรกกัน อันได้แก่ อนุสรณ์ ธัญญะปาลิต (youtu.be/HxEMvycajPA), พัชรา นันต๊ะนา (youtu.be/reWSKxGfKSk) และ รุ่งเรือง สิทธิฤกษ์ (youtu.be/mZFDmwSbGJM) โดยในช่วงเวลาเดียวกัน รุ่งเรือง ก็เพิ่งได้รับคัดเลือกให้ร่วมโครงการ "Early Years Project #2" ที่ BACC ด้วย (bacc.or.th/event/1769.html) งานของเขาเกี่ยวเนื่องกับชนชั้นแรงงานและการย้ายถิ่นฐานของผู้คน เช่นเดียวกับชีวิตของพ่อแม่เขาที่ต้องย้ายถิ่นฐานไปตามความเป็นไปทางเศรษฐกิจของประเทศไทย

เดือนนี้ Bacc หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร ยังได้เปิดนิทรรศการ "โครงการรายงานอีสานร่วมสมัย: อีสานสามัญ" ให้เราสำรวจศิลปะร่วมสมัยในภาคอีสานกันด้วย (bacc.or.th/event/1877.html) ไพศาล อำพิมพ์ ศิษย์เก่า ป.โท คณะวิจิตรศิลป์ มช. ร่วมกับ ธิติญา เหล่าอัน แสดงงานจากปฏิบัติการชุด 'เธออยู่ไหน ฉันอยู่นี่' เผยปริมาณของชีวิตที่ต้องเสียที่อยู่อย่างไม่เป็นธรรมภายใต้วาทกรรมการพัฒนายุคปลอดประชาธิปไตย ด้วยศิลปะจัดวางรางรถไฟกับหมอนของชาวบ้านที่ถูกไล่ที่ตามแนวเส้นทางรถไฟรางคู่ในขอนแก่น (bit.ly/2DQWlkw) และเขายังได้รับเชิญให้ไปบรรยายถึงที่มาของโครงการนี้ในงาน TEDx KhonKaen ครั้งแรก ในเดือนเมษายนอีกด้วย (youtu.be/70N3jUGynqo)

นอกจากคนหน้าใหม่แล้ว ปีใหม่ 2561 เชียงใหม่ยังมีการเปิดตัวอย่างเป็นทางการของพื้นที่ทางศิลปะแห่งใหม่ChiangMai Art Museum ที่ปลายอำเภอสันกำแพง ด้วยนิทรรศการ "ใจใหญ่" แสดงผลงานขนาดใหญ่ยักษ์ฝีมือคณะกรรมการพิพิธภัณฑ์ทั้ง 7 คน (bit.ly/2GaeYOo ·bit.ly/2CBQUCZ) ช่วงเวลาเดียวกันในตัวเมืองย่านท่าแพก็มีนิทรรศการ "Depression Contour" ของศิลปินในพำนักฤดูกาลแรกของ SAC Art Lab and Residency Program งานนี้มีภาพวาด 'Soldier with a Friend’s Watch' ของ Marco Melgrati ที่วาดระหว่างการพำนัก กลายเป็นประเด็นฮือฮาในสังคมอยู่พักใหญ่ด้วย (bit.ly/2RJdFOX) และที่ไม่ใหม่แต่เพิ่งกลับมาเปิดอีกครั้งคือ หอศิลปวัฒนธรรมเมืองเชียงใหม่ ณ กลางเวียง หลังการปรับปรุงนิทรรศการว่าด้วยเมืองเชียงใหม่ให้ทันสมัยขึ้น โดยมีเรื่องราวต่างๆ ให้ชมกันถึง 14 ห้องนิทรรศการแน่ะ! (compasscm.com/view/1529)

นี่ยิ่งไม่ใหม่ แต่เป็นคนเก่าแก่ที่เรารู้จักกันดี เทพศิริ สุขโสภา แห่งซอยวัดอุโมงค์ ได้รับการประกาศให้เป็น ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ ?! ประจำปี 2560 พร้อมกับ บุญศรี รัตนัง ในสาขาศิลปะการแสดง ดนตรีพื้นบ้านล้านนา (bit.ly/2RMtJPO) หลังจากนั้นในเดือนพฤศจิกายน ตลอดทั้งเดือน ก็ได้มีการแสดงมุฑิตาจิตแด่ เทพศิริ ทั้งนิทรรศการรวมผลงานของเขา การเสวนา และงานรื่นเริงกันในย่านซอยวัดอุโมงค์ (bit.ly/2DiwYbb)

คนศิลปะทำงานวรรณศิลป์ที่ไม่พูดถึงไม่ได้แห่งปี 2561 อารยา ราษฎร์จำเริญสุข เปิดตัวนวนิยาย "ผุดเกิดมาลาร่ำ" 4 วันหลังสิ้นสุดนิทรรศการยาว "ศิลปินกำลังพยายามกลับไปเป็นนักเขียน" ที่ 100 Tonson Gallery กรุงเทพฯ (bit.ly/2qAgbum) อันว่าด้วยชีวิตของไลลียาที่นักอ่านหลายคนคิดกันไปว่าเป็นตัวผู้เขียนเอง แต่อารยาปฏิเสธ (bit.ly/2RjQj2Q) งานเขียนเล่มนี้ได้เข้าสู่เวทีซีไรต์และผ่านเข้าไปจนถึงรอบ short list! 8 เล่มสุดท้ายเลยทีเดียว (bit.ly/2waWdpH)

หลายคนอาจจะเคยหลับตอนดูหนัง อภิชาติพงศ์ จึงขยายความให้เห็นถึงความหมายทางการเมืองของการหลับเช่นนี้ด้วยงานศิลปะพิเศษเฉพาะที่เทศกาลภาพยนตร์นานาชาติรอตเทอร์ดาม (IFFR) ประจำปี 2561 "SLEEPCINEMAHOTEL" (bit.ly/2FNKGQt) ที่เป็นโรงแรมให้จองและเข้าพักได้ในช่วง 5 คืนปลายเดือนมกราคม ทุกคนจะได้นอนพักบนเตียงที่มีภาพเคลื่อนไหวฉายห้อมล้อมในทุกด้านอย่างต่อเนื่องตลอดเวลาทำการของแต่ละคืน สลายพรมแดนระหว่างการหลับกับการดูหนัง ผีกับจินตนาการ และอดีตกับปัจจุบัน (bbc.com/thai/thailand-42894412)

กระโดดไปยังประเทศสิงคโปร์ ไม้ไผ่กว่า 2,500 ลำถูกส่งจากเชียงใหม่ไปประกอบร่างเป็นห้องชงชากลางวงกตบนดาดฟ้า National Gallery Singapore นี่คืองานชุด "untitled 2018 (the infinite dimensions of smallness)" ของ ฤกษ์ฤทธิ์ ตีระวนิช (bit.ly/2lhKKjC) ที่อ้างอิงถึงเรื่องพระพุทธเจ้าชงชาให้ผู้ติดตามดื่มร่วมกันในซุ้มที่ล้อมด้วยจีวร ตลอดการแสดงเก้าเดือนนั้นมีพิธีชงชาทุกวันอาทิตย์ต้นเดือนให้กับผู้แวะเวียนเข้าไปในห้องกลางวงกตแห่งนี้ด้วย (bit.ly/2H7kGFg · bit.ly/2VNfvO6 ·bit.ly/2Cf7TuD)

ของแถมปิดท้าย นิทรรศการที่แสดงอย่างเงียบๆ ในเชียงใหม่มาตั้งแต่ปลายปี 2560 จนถึงเดือนเมษายน แต่มีความสำคัญไม่น้อย "The Dawn of Modern Art in Thailand" ที่ DC Collection (bit.ly/2D1yHgB) นิทรรศการนี้รวบรวมงานศิลปะสมัยใหม่ยุคแรกของประเทศไทยช่วงคริสต์ทศวรรษ 1910 - 1960 มาให้ได้ชมกัน ซึ่งไม่ได้มีเพียงงานที่หาชมได้ยากของ ศิลป์ พีระศรี เท่านั้น แต่ยังมีผลงานของ Galileo Chini ผู้วาดภาพบนเพดานพระที่นั่งอนันตสมาคม, Carlo Rigoli ที่เคยฝึกมือให้กับ เหม เวชกร, ม.จ. การวิก จักรพันธุ์ หนึ่งในเสรีไทย, ประสงค์ ปัทมานุช, มีเซียม ยิบอินซอย ฯลฯ

--

ความเคลื่อนไหวทางศิลปะร่วมสมัยเชียงใหม่ในเดือนมกราคม 2561 ยังมีอีกมาก ค้นหาเพิ่มเติมได้ที่goo.gl/tsH4QB จากคลังข้อมูล "Art moments of Chiang Mai by CAC (since 2016)" —goo.gl/mn5Le6

--

picture: Rirkrit Tiravanija in the second open discussion, "Art Architecture Project in Chiang Mai" (bit.ly/2DcNtl4) and the exhibition, "Photmutagenesis" at Asian Culture Station, Chiang Mai (bit.ly/2AGODHO) on January 27, 2018. (2018, CAC)